مرکز مشاوره خانواده
تفاوت مشاوره خانواده و رواندرمانی
در مرکز مشاوره خانواده برخلاف رواندرمانی که دنبال نشانه ها و سرنخ های عمیق، فشرده و طولانی است مشاوره خانواده از همان آغاز تلاشی برای ترمیم رابطه آسیب دیده زوجین بوده است. مشاوره خانواده به جای گذشته عمدتا به اینجا و اکنون میپردازد، و به مسائل در حال تجربه رسیدگی میکند. همچنین راهنمایی هایی به زوج ها ارائه می کند که فرایندهای تصمیم سازی هوشیارانه آنها تسهیل شود.
اکثر افرادی که به دنبال مرکز مشاوره خانواده میگردند، در مرکز مشاوره خانواده در حال کنار آمدن با یک بحران از قبیل خیانت، اختلاف نظر در مورد بچه دار شدن، احتمال طلاق، مشکلات عاطفی، ناهماهنگی ها و ناسازگاری های جنسی، ارتباط غیر موثر یا اختلاف بر سر قدرت و کنترل هستند که موجب برهم خوردن تعادل خانواده شده است. افرادی که وارد فرایند مشاوره می شوند تجارب، انتظارات و اهداف متفاوتی دارند و میزان تعهدشان به ازدواج متفاوت است.
در جوامع امروزی خانواده از اهمیت بالایی برخوردر است. علاوه بر این چالش های زندگی شهری استرس بیشتری بر خانواده ها وارد ساخته است. بنابراین به عنوان مثال در تهران به عنوان یک شهر پر جمعیت مشاوره خانواده تهران تبدیل به جزئی از سبک زندگی افراد شده است. تعداد زیادی دکتر روانشناس تهران به کار درمان مشغول هستند. و شما می توانید از آنها برای مرکز مشاوره خانواده نوبت بگیرید. در ادامه موارد زیر مرور خواهد شد:
- مرجع اصلی مشاوره خانواده
- اهمیت مشاوره خانواده
- مشاوره خانواده چیست؟
- هدف مشاوره خانواده
- مزایای مشاوره خانواده
- درمان های اثربخش
مرجع اصلی مشاوره خانواده
مرکز مشاوره خانواده روان بنه شش حیطه اصلی را برای فرایند مشاوره ارائه کرده است:
- پذیرش جهت دریافت مشاوره از خانواد درمانگر
- سنجش و ارزیابی
- برنامه ریزی جلسات و مدیریت آنها
- مداخلات مورد انتظار در جلسات مشاوره (فعالیت هایی که برای بهبود مشکلات طراحی می شوند)
- مسائل اخلاقی و معیارها (آگاهی و رعایت قوانین فعلی، مقررات، ارزش ها و آداب و رسوم مشاوره خانواده)
- پژوهش و به روز کردن دانشِ درمان
اهمیت مشاوره خانواده در تهران
سلامت، ثبات و خوشحالی خانواده ممکن است بوسیله استرس های زندگی مدرن تحت تاثیر قرار بگیرد. این عوامل استرس زا برخواسته از نیاز به افزایش تعادل بین شغل و زندگی خانوادگی، بحران های خانوادگی فرد یا افراد خانواده، مشکلات روانشناختی فرد یا افراد یک خانواده، مشکلات ارتباطی و بسیاری از عوامل دیگر هستند. در چنین شرایطی حتی خانواده هایی که به لحاظ کارکرد و سازگاری پیشینه خوبی دارند ممکن است به مرکز مشاوره خانواده نیاز پیدا کنند. این نیاز در شهرهای پرجمعیت بیشتر احساس می شود. بنابراین برای نمونه ضرورت مشاوره خانواده تهران را بهتر می توان درک کرد. در مشاوره موارد زیر مورد توجه و اصلاح قرار می گیرند:
- روابط اعضاء خانواده با یکدیگر
- نوع و شکل تعامل
- پیام های ارتباطی
- انتقال های بین نسلی و تاثیرات در جریان خانواده های هریک از زوجین
- سبک های والدگری
- تصمیم گیری ها
- نیازهای مبتنی برفردیت در مقابل نیازهای خانواده
- سلامت هریک اعضاء خانواده و ارزیابی مشکلاتی از قبیل افسردگی
- تعارض ها درون فردی هر یک از اعضاء
- درمان وسواس
تصمیم گیری درباره دریافت مشاوره بخصوص از مرکز مشاوره خانواده در شهرهای پرجمعیت می تواند تصمیمی مهم به نظر برسد. بخصوص اینکه اکثر افراد به دنبال بهترین مشاور خانواده هستند. گرچه انتخاب مشاوره خانواده تهران یا سایر شهرها در وهله اول شبیه به اعتراف به شکست و یا ناتوانی به نظر برسد، اما در واقعیت انتخاب مشاوره خانواده میتواند یک قدم بزرگ به جلو باشد.
مشاوره خانواده چیست؟
خانواده درمانی نوعی درمان است که در آن سلامت و بهبود کارکرد خانواده اولویت اصلی هستند. به افراد کمک می کند تا برمشکلات فائق آیند. ناراحتی های روانشناختی را بهبود بخشند، بر تغییرات تسلط پیدا کنند و به کارکرد بهینه خود دست پیدا کنند. مشاور خانواده مشکلات افراد را در یک بافت بزرگ تر می بیند: خانواده. فرضیه زیربنایی این دیدگاه این است که مشکلات را نمی توان با موفقیت حل کرد، مگر اینکه آنها را در بافت خانواده فهمیده شوند. شیوه ای که اعضاء خانواده براساس آن تعامل می کنند بر نحوه شکل گیری مشکل افراد و تلاش آنها برای حل کردن آن تاثیر مستقیمی دارد.
هدف مرکز مشاوره خانواده چیست؟
برای درست کردن جهان ابتدا باید به ملت ها نظم دهیم. برای نظم دادن به ملت ها ابتدا باید خانواده ها نظم و تعادل پیدا کنند. برای تعادل پیدا کردن خانواده ها ابتدا باید در زندگی شخصی خود پرورش یابیم. ما باید در ابتدا قلب خود را تنظیم کنیم. “کنفسیوس”
به طور خلاصه هدف از مشاوره خانواده در تهران یا سایر شهرهای پرجمعیت این است که ضمن یک کار گروهی و بوسیله حل کردن مشکلات عاطفی و رفتاری از فروپاشی خانواده جلوگیری شود. برای دست یابی خانواده به یک زندگی سالم، مشاور خانواده به افراد برای تعامل سازگارتر، حل مسئله موثرتر، فهم و درک متقابل از یک دیگر و ایجاد تعادل بین اهداف شخصی و اهداف جمعی کمک می کند. هدف مشاوره به طور کل در مرکز مشاوره خانواده روان بنه به مشکل حاضر بستگی دارد. و با توجه به شدت و نوع مشکل برنامه ریزی درمانی صورت می پذیرد.
مزایای مشاوره خانواده
این نوع از مشاوره جامع، که به حل مشکلات خانواده می پردازد در موارد مختلفی بسیار اثربخش گزارش شده است. در مرکز مشاوره خانواده اعضاء خانواده در یک محیط امن و کنترل شده به حل مشکلات خود می پردازند و در این فرایند مزایای مختلفی را می توان برشمرد:
- فهم بهتر از مرزبندی های سالم و الگوهای رفتاری سازگار و انگیزه بخش
- تعامل در محدوده خانواده و بافت های گسترده تر
- آگاهی از شیوه های حل مسئله مشکل دار و تغییر دادن آنها
- افزایش فهم و بینش نسبت به منبع تعارض و کارکرد آن
- افزایش حمایت اعضاء از یکدیگر برای عبور از بحران ها
- آگاهی از تاثیر پویایی ها و نقش احساسات در خانواده
- افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس اعضاء
- ایجاد پیوند انسانی قوی بین اعضاء خانواده
درمان های اثربخش
خانواده در روانشناسی از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل برای حل مشکلات خانواده رویکردهای درمانی مختلفی شکل گرفتند. استفاده از این رویکردها در مرکز مشاوره خانواده مزایای قابل توجهی دارد. حتی در شرایطی که امکان دسترسی به مراکز مشاوره دشوار است از خدمات مشاوره آنلاین می توان استفاده کرد. رویکردهایی که در ادامه با آنها آشنا می شوید شامل:
- مدل های روانپویشی
- مدل های میان نسلی
- مدل های تجربی – انسانگرا
- مدل های ساختاری
- مدل های راهبردی
- مدل سیستمی میلان
مدل های روانپویشی
این مدل بر بینش، انگیزش، تعارض ناهوشیارانه، دلبستگی های اولیه خردسال- مراقب، روابط درون روانی ناهوشیار، روابط واقعی و تاثیر آنها بر تجربه درونی تاکید دارند. در اوایل دهه 1990 میلادی سعی شد مفاهیم روانپویشی و مفاهیم مشاوره خانواده یکپارچه شود. مشاوران خانواده بریتانیایی سهم عمده ای در رشد خانواده درمانی داشتند. این نوع از مشاوره به دنبال ناراحتی های خانوادگی و به ویژه ضربات وارده به اعضای خانواده شکل گرفت. این رویکرد برخلاف ایالات متحده آمریکا بود. چراکه مشاوره خانواده در آنجا ریشه در راهنمایی کودک و درمانگاه های روانپزشکی کودک داشت. در ایران نیز خانواده درمانی با استقبال خوبی روبرو شد. به طوری که مشاوره خانواده تهران در شروع شکل گیری خود مورد استقبال فراوانی قرار گرفت.
این مشاوره موارد زیر را در نظر می گیرد:
- پاسخ خانواده به شخصی که به عنوان بیمار شناخته شده
- کارکرد آن بیماری در خانواده
- و آنچه نمی گذارد خانواده به طور مستقیم با مشکل روبرو شود
این موارد مکمل یکدیگر هستند و در شکل گیری و حفظ آسیب نقش مهمی دارند. تشخیص های فردی و خانوادگی، هر دو بخشی از مفاهیم روانپویشی و نظام مشاوره خانواده هستند.
فهم و مداخله
درمان هایی که در مرکز مشاوره خانواده چهارچوب روانپویشی دارند همزمان به دو سطح از فهم و مداخله میپردازند. عوامل ناهوشیار تک تک اعضاء خانواده و دنیای پیچیده تعامل خانوادگی و پویایی های خانواده. آکرمن که برخی او را “پدر مشاوره خانواده” میدانند، خانواده را نظامی از شخصیت های در حال تعامل میدید. هر فرد در خانواده یک زیر نظام مهم است. در این رویکرد می توان انتظار دریافت بهترین مشاوره خانواده را داشت.
درست همان طور که خانواده زیرنظامی در اجتماع است. فهم کامل کارکرد خانواده در “مشاوره خانواده” در گرو آن است که بپذیریم از چند منبع تاثیر می گیرد که عبارتند از: شخصیت منحصر به فرد هر عضو، نقش های خانوادگی، تعهد خانواده به ارزش های انسانی و رفتار خانواده به عنوان یک واحد اجتماعی. گاهی اوقات در طی فرایند مشاوره خانواده، از درمان افسردگی نیز ممکن است استفاده شود.
مدل های میان نسلی
براساس این مدل الگوهای خانوادگی، ائتلافها و مرزهای فعلی در مشکلات حل نشده خانواده پدری طرفین ریشه دارد. رویکردهای میان نسلی با نگاه ویژه به الگوهای رابطه ای خانواده در طول چند دهه، دیگاهی اتخاذ کردند که از روانکاوی تاثیر گرفته است. مشاوران خانواده میان نسلی معتقد اندکه الگوهای خانوادگی جاری در مسائل و مشکلات حل و فصل نشده خانواده پدری ریشه دارد. البته به این منظور نیست که نسلهای قبل باعث بروز مشکلات خانوادگی فعلی شده ان.، بلکه بر این باورند که مشکلات حل نشده نسل های قبل در نسلهای بعد نیز باقی مانده و مشاهده میشوند. در مدل میان نسلی اینکه در خانواده امروزی دلبستگی ها چگونه شکل می گیرد، صمیمیت در خانواده چگونه مدیریت میشود، تعادل قدرت چگونه حفظ میشود، با چه راه کارهایی به حل و فصل مشکلات پرداخته می شود و غیره، ممکن است بازتابی از الگوهای خانوادگی نسلهای قبلی باشد.
پیشگامان
برخی از مشاوران خانواه پیشگام بوئن، ایوان، بوسورمنی- ناگی، جیمز فرامو و کارل وایتکر هستند. آنها به مسائل و مشکلات میان نسلی پرداخته اند. فرامو یکی از اولین کسانی بود که در جلسات درمان، اعضای خانواده را در قالب جلساتی گرد هم می آورد و در این جلسات تفاوتهای جاری را به بحث می گذاشت. ویتکر نیز اعضاء خانواده و حتی در برخی اوقات پدر بزرگ و ماربزرگ ها را به عنوان طرف های مشورت به جلسات مشاوره دعوت می کرد.
بوئن را می توان یکی از بهترین مشاوران خانواده نام برد. او در مشاوره خانواده نظریه نظامهای خانواده را ارائه کرد. او خانواده را یک واحد هیجانی و شبکه ای از روابط متصل به هم میدانست که بررسی آنها درچهارچوب بین نسلی بهترین راه ممکن برای فهم آن است. بوئن در جلسات مشاوره خانواده رویکردی منظم و توام با خونسردی داشت که اعضاء خانواده را به مشارکت تشویق می کرد.
عینی بودن و عینیت گرایی برخلاف واکنشگری هیجانی از مشخصات رفتاری مشاوره خانواده ای است که در این چهارچوب کار میکند. مشاور خانواده باید بدون جانبداری یا درگیری ذهنی بیش از حد ارتباط خود را با همه شرکت کنندگان در جلسه مشاوره حفظ کند. در این شکل از مشاوره خانواده همیشه دو هدف در اولویت قرار دارد: الف) مدیریت اضطراب و رهایی از نشانه ها ب) افزایش انطباق هریک از اعضاء خانواده.
مدل های تجربی – انسانگرا
این مدل به درگیری هیجانی، رشد و کمال شخصی و خودمختاری از طریق تجربه فعلی- امروزی، رویارویی، مواجهه، شهود، خودانگیختگی و کنش میپردازند. تجربه، رویارویی، مواجهه، شهود، فرایند، رشد، وجود، خودانگیختگی، کنش، اینجا و اکنون همگی مفاهیم اصلی مشاوره خانواده مبتنی بر مدل تجربی هستند. در این نوع از مشاوره خانواده تئوری و به طور خاص تئوری پردازی به حدقل میرسد. چراکه آن را عاملی مزاحم بر سر راه درمان میدانند. این مدل معتقد است تغییر در یک تجربه درمانی اتفاق می افتد که شرایط برای رشد شخصیتی را فراهم و تعامل خانوادگی را تسهیل میکند.
مشاوره خانواده تجربی- انسانگرا از تکنیکهای پدیدار شناختی از قبیل گشتالت درمانی، روان نمایشگری، درمان مراجع محور راجرزی و جنبش رویایی گروه استفاده میکند. مشاوره ای که این رویکرد را چهارچوب خود قرار میدهد به چیزی کمتر از کامیابی شخصی قانع نمی شود. کارل ویتکر و ویرجینیا ستیر از رهبران این رویکرد مشاوره خانواده بودند.
امروزه افرادی مثل سوزان جانسون و لسلی گرینبرگ با زوج درمانی هیجان مدار موج جدیدی از مشاوره خانواده مبتنی بر مدل تجربی را به راه انداختند. این رویکرد بر درگیری هیجانی زوجین، شناسایی احساساتی که کیفیت رابطه زوجین را تعریف میکند و کمک به آنها برای ایجاد دلبستگی های تاکید دارد. این رویکرد برخلاف رویکردهای اولیه تئوری را پذیرفته است. و همچنان به آگاهی مراجع از تجارب درونی بیش از فهم عقلانی اهمیت میدهد. در مشاوره خانواده، درمانگران تجربی سعی می کنند مثل یک انسان واقعی و اصیل رفتار کنند.
مدل های ساختاری
این مدل بر بافت خانواده تاکید دارد. و در توصیف مشکلات و شناسایی راه حل ها به استعاره های ساختاری و سازمانی متوسل میشود. در مشاوره خانواده مبتنی بر مدل ساختاری، مفاهیمی از قبیل قواعد خانواده، نقشها، ائتلافها، زیرنظام ها، مرزها، کلیت و سازمان محوریت دارند. مشاوره خانواده مبتنی بر مدل ساختاری مثل دیگر رویکردهای نظام های خانواده، به جای تمرکز فردی بر مسئله ها و راه حلها، تمرکز بافتاری را ترجیح میدهد. اما ویژگی منحصر به فرد آن به استفاده از استعاره های ساختاری در توصیف مسائل و شناسایی راه حلها و تاکیدش بر مسیر مشاوره های فعال برمیگردد. ساختار زیرین خانواده و انعطاف پذیری آن در پاسخ دهی به تغیر شرایط در طول زندگی خانواده به ظهور الگوهای کارا یا ناکارا کمک میکند.
از سالوادور مینوچین به عنوان بنیانگذار مدل ساختاری یاد میشود. مینوچین همواره الگویی برای دست یابی به بهترین مشاور خانواده بوده است. او میگوید، خانواده در جریان گذار از چرخه زندگی دنبال حفظ تعادلی ظریف بین ثبات و تغییر است. مینوچین اعتقاد داشت هرچه خانواده کاراتر باشد و بالطبع هرچقدر مشاوره خانواده به افزایش کارایی خانواده کمک کند، در دوره های گذار از تغییر راحت تر استقبال میکند. درنتیجه ساختارش را هرچه بیشتر با تغییر شرایط اصلاح و تعدیل میکند.
مشاور خانواده و درمانگرانی که از این مدل پیروی میکنند هدف اولیه خود را تسهیل تغییرات ساختاری در خانواده ناکارا میدانند. فرض آنها این است که تغییر رفتار فرد و کاهش نشانه در نتیجه تغییر بافت تبادلات خانواده رخ میدهد. آنها سعی میکنند در طی فرایند مشاوره با تحول ساختار خانواده مواضع اعضای خانواده را تغییر دهند. در نتیجه همه اعضاء خانواده بعد از سپری کردن جلسات مشاوره خانواده تغییرات را تجربه میکنند. بنابراین نقش اولیه مشاوره خانواده ساختاری این است که ابزاری برای تغییر باشد. یعنی خانواده را به عنوان یک کلیت فعالانه درگیر کند.
مدل های راهبردی
مداخلات مستقیم یا تکلیف مدار را به فهم معنای نشانه ها ترجیح میدهند. مشاوره خانواده مبتنی بر مدل راهبردی، مداخلاتی فعال و صریح را شامل میشود. هدف آنها کاهش یا حذف مشکلات خانوادگی یا نشانه های رفتاری است. مشاوره خانواده ای که از مدل راهبردی استفاده میکند تمرکز کمتری بر معنای نشانه یا خاستگاه آن دارد. درنتیجه یک رشته رهنمودها یا تکلیف ها را به خانواده میدهد. هدف این رهنمودها و تکلیف ها تغییر دادن تعامل های تکرار شونده ای است که به اختلاف منجر میشوند. در حالی که رویکردهای دیگر بر تفسیر یا بازسازی روابط تکیه دارند، مشاوره خانواده مبتنی بر مدل راهبردی به آن دسته از رفتارهای تکرار شونده درون خانواده میپردازد که باعث تداوم یافتن مشکل هستند.
اثر بخشی و ایجاز فنی مشخصه مشاوره خانواده مبتنی بر مدل راهبردی است. این نوع مشاوره تغییرگرا و کوتاه مدت است. مشاور خانواده در این مدل، خانواده را از منظر غیر آسیب شناختی در نظر میگیرد.
درمانگری فعال
مشاور خانواده، درمانگری فعال است. او راهبردها یا مداخلات را متناسب با مشکل خانواده طراحی میکند. او به مجرد حل و فصل شکایت، درمان را تمام میکند. درمان راهبردی بر این باور است که قواعد یک خانواده میتواند تغییر کند. به بیان دقیق تر اگر یک خانواده مشکل را نادیده بگیرد، واکنش افراطی نشان دهد، بیش از اندازه درگیر اقدام عملی شود، از اقدامات عملی انجام شده انتظاری نامتناسب داشته باشد و یا به شیوهای نامتناسب رفتار کند آنگاه باید راه حل های معیوب بررسی، اصلاح یا تغییر داده شوند. مشاور در عین اینکه روی مشکل تمرکز دارد به خانواده کمک میکند تا اهداف روشن و دقیقی را دنبال کنند. مشاوره خانواده در تهران یا سایر شهرها غالبا با رهنمودهای آشکار یا ضمنی- یعنی با تکالیف درمانی که هدف آنها خاموش کردن توالی های رفتاری ناسازگار است- تغییر را ایجاد میکند.
مدل سیستمی میلان
این مدل به دنبال الگوهای بین فردی تاثیر گذار بر ذهنیت فرد است. این رویکرد توسط چهار مشاور خانواده و دکتر روانشناس به نام های مارا سلوینی پالاتزولی، لویجی بوسکولو، جیانفرانکو چکین و جولیا پراتا برای ایجاد یک درمان جدید سیستمی و مداخلات نوآورانه در مشاوره خانواده شکل گرفت. این مدل به دنبال الگوهای پاتالوژیک متعادل سازی بود که مرکز گره به حساب می آمدند. چنانچه این الگوها تغییر میکردند خانواده توانایی تحول پیدا میکرد. این الگوی ناسالم اغلب توسط خانواده به عنوان یک راه حل مورد استفاده قرار میگیرد. فرض کنید یک فرد در خانواده نشانه دار شده است. اما خانواده، صرفا او را بیمار میبیند. درنتیجه برای ایجاد تغییر در خانواده برنامه ریزی نمی شود. در مدل سیستمی، تغییرات کلی منجر به تغییر یک عضو از خانواده خواهد شد. مفاهیم تئوریک مدل سیستمی حاصل تئوری سیستم ها، سایبرنتیک و نظریه داده ها است.
ذهن اجتماعی، یکی از مفاهیم اساسی مدل سیستمی است. مفروضات ذهن بازتابی از عوامل اجتماعی هستند. بنابراین ناسازگاری های ذهنی نیز برخواسته از الگوهای پاتالوژیک اجتماعی هستند. به عبارتی اگر خانواده الگویی رفتاری همراه با محدودیت ایجاد کند یکی از اعضاء نشانه دار می شود. بهترین مشاور خانواه غالبا یک هدف دارد. او باید به خانواده کمک کند تا به آزادی لازم برای یافتن راه حل های سازگارانه تر دست یابند. اگر نیاز به مشاوره دارید و در شهر تهران هستید می توانید از مشاوره خانواده در تهران به صورت حضوری استفاده کنید. همچنین شرایطی فراهم شده که از مشاوره خانواده آنلاین نیز استفاده کنید.